Voordat singer-songwriter Jess Williamson op het toneel verscheen met haar fraaie, gelaagde altcountry studeerde ze fotografie. Wat haar betreft komen die twee disciplines uit dezelfde creatieve koker. “Creativiteit blijft voor mij iets heel mysterieus, maar ik benader het verder net zo structureel als een kantoorbaan. Zolang ik er iedere dag ruimte voor maak komt het vanzelf.”
Tekst: Jasper Willems
Foto’s: Katie Miller
Na ongeveer tien minuten keuvelen aan de telefoon beantwoordt Williamson een vraag met een vraag: “Ken je toevallig de film 20th Century Women van Mike Mills? Het verhaal draait om een moeder die haar zoon ziet opgroeien. Een scène in het bijzonder greep mij ontzettend aan. De moeder voert een diepgaand gesprek met een vriendin van haar zoon. Op een gegeven moment zegt ze tegen haar – en ik parafraseer: jij kent mijn zoon zoals ik hem nooit zal zien, je ziet hem als individu de wereld ontdekken..’ Dat raakte mij echt enorm. Ik besefte dat we slechts een beperkt beeld hebben van zelfs de meest dierbare mensen in ons leven. Er zijn zoveel kanten van een persoon die wij nooit zullen meemaken. Hoe een moeder haar zoon leert kennen is totaal verschillend van hoe zijn vriendin hem leert kennen.”
“Ik ben nog steeds bang om ouder te worden. Maar ik wil mezelf heel graag ontplooien tot een persoon die ouderdom omarmt.”
Uit deze gedachte ontsproot ‘Gulf Of Mexico’, het laatste nummer op Williamsons nieuwste langspeler Sorceress. “A woman gets to hold her man the way his own mother can’t,” zo luidt een van de vele mooie zinspreuken. “Een ouder moet net zo goed leren omgaan met al die verschillende levensfases. Een kind van in de twintig kun je als moeder nooit meer vasthouden als een baby. Dat lijkt me soms moeilijk te slikken.” Williamson wil op den duur zelf een kind, wat betekent dat ze vroeg of laat moet leren loslaten. “Je rol verandert continu zodra je kinderen krijgt. Dat gezegd hebbende: er huist ook een zekere voldoening en sierlijkheid in ouder worden.”
Ze noemt op ‘Gulf Of Mexico’ twee archetypen uit het neopaganisme: de ‘Triple Goddess’, de belichaming van de vrouwelijke levenscyclus, en de ‘Crone’, de wijze doorleefde vrouw die de laatste levensfase verwezenlijkt. Als begin-dertiger bevindt Williamson zich weliswaar in de bloei van volwassenheid; ze staat vaak stil bij het ouder worden.
“Om even heel eerlijk te zijn: ik ben nog steeds bang om ouder te worden. Maar ik wil mezelf heel graag ontplooien tot een persoon die ouderdom omarmt.” Zoals zoveel muzikanten nestelt ze tegenwoordig in Los Angeles, een wereldstad van macabere contrasten. Roem, glamour en materialisme zijn de bekende associaties, maar de buurt waar Williamson woont is naar eigen zeggen vrij rustig, met veel groen, lage huizen en charmante kronkelwegen. “Dingen als botox of plastische chirurgie zeggen veel over hoe men omgaat met de dood. Veel mensen rennen weg van hun eigen sterfelijkheid. Ik merk dit bij mezelf net zo goed: ik gebruik veelvuldig lotions en schoonheidsproducten. Toch hoop ik tot het punt te komen waarop ik mijn grijze haren accepteer. Een groot deel van het concept rondom Sorceress draait om het leren leven met al die verschillende fases.”
Voor Williamson zelf had het leven verscheidene kanten op kunnen gaan. Ze groeide op in de buitenwijken van Dallas en tijdens de middelbare school luisterde ze vooral naar bekende Amerikaanse emo-bands als Taking Back Sunday en Brand New. Williamson vertelt dat ze lang geobsedeerd is geweest door Bright Eyes, een band die fungeerde als een brug tussen haar eigen smaak en de countrymuziek waar haar ouders naar luisteren. “Ik ontdekte de muziek van Townes Van Zandt, Merle Haggard, Patsy Cline en Willie Nelson. En vooral Bonnie Raith.
Williamson verhuist als tiener naar Austin en studeert af in fotografie aan de Universiteit van Texas. Haar liefde voor muziek groeit in deze tijd aanzienlijk: voor de schoolkrant fotografeert en interviewt ze verschillende artiesten. Ook start ze haar eigen radioprogramma. Nadat ze een optreden van een lokale muzikant, Ralph Whitey, bijwoont, wil ze zelf het podium op. Ze koopt een banjo, leert de fijne kneepjes van het instrument en begint zelf in het geheim liedjes op te nemen.
Ze vertrekt naar New York voor een vervolgopleiding in de fotografie, maar dat blijkt uiteindelijk niet haar ultieme wens. Haar studie legt het definitief af tegen haar passie. Met een vriendin uit Austin begint ze een country-duo, Rattlesnake, waarmee ze een aantal keer optreedt. Williamson: “Ik werd niet gelukkig van de New York-lifestyle: wonen in een beklemmend appartement en zonder auto. Dus ik vertrok weer naar Texas. Austin en Los Angeles hebben vrij veel raakvlakken: je kunt er in een huis of in een woonwagen leven en de natuur is altijd dichtbij. Dat is heel belangrijk voor mij.”
“Dat prille liefde zo vluchtig is, dat is precies de reden waarom het ook zo bijzonder is; omdat men stiekem heel goed beseft dat het vuur uiteindelijk dooft.”
Williamson ontpopt zich tot een bedreven schakel binnen de muziekscene van Austin: als artiest, als concertorganisator én als labeleigenaar. Haar debuut-EP Medicine Wheel / Death Songs ziet het levenslicht in 2011, opgevolgd door Native State (2014) en Heart Song (2016). Ze experimenteert in die periode doelbewust met een breder instrumentarium, waaronder de elektrische gitaar en de piano. Op een gegeven moment neemt Williamson een tijdelijk baantje als invaldocent muziek, een functie die haar perspectief meer vormt dan ze zelf verwacht. “Ik mocht een vrije benadering toepassen tijdens het lesgeven. Vaak nam ik gewoon mijn eigen instrumenten mee naar het klaslokaal. Het was in het begin een beetje wennen: ik was toen slechts 25 jaar oud, niet veel ouder dan mijn studenten. Ik probeerde vooral een positieve invloed uit te dragen. En vooral veel te luisteren. Als tiener wil je vooral dat mensen onbevooroordeeld naar je luisteren.”
De muzieklessen hadden volgens Williamson meer het karakter van een uitwisseling dan een voordracht. “Ik denk dat mijn studenten mij zagen als een persoon die wat meer op hun golflengte communiceert, maar dan een klein beetje verder op het levenspad.”
Daarmee keren we terug naar het vraagstuk dat Jess Williamson eerder benoemde: het besef dat het leven continu tussen de vingers glipt en de vergeefse pogingen dat te ontkennen. Ten tijde van dit interview is Williamson nog van plan te repeteren voor haar tournee, maar door de coronacrisis grijpt ze ook terug naar haar andere grote liefde: fotografie. “Het is zo bijzonder om juist nu weer veel foto’s te maken tijdens deze onwerkelijke periode. Henri Cartier-Bresson, een beroemd fotograaf, gebruikte de term ‘punctum’: het beslissende moment. Bijna iedere foto heeft een specifiek aandachtspunt. Dat is eigenlijk precies hetzelfde met songwriting: je bent altijd bezig om een specifieke moment vast te leggen –zoals flarden van een echt gesprek – waarop je kunt blijven teren.”
Als het vorige album Cosmic Wink het moment vangt dat je de foto maakt, illustreert Sorceress het moment dat je de foto voor het eerst bekijkt. “Cosmic Wink kwam voort uit een periode waarin nieuwe liefde in mijn leven opbloeide, waarin nieuwe mogelijkheden zich presenteerden. Op Sorceress klink ik wat ouder en wijzer; ik zing meer vanuit mijn ervaring. De honeymoon-fase is voorbij, dus wat komt er na die gelukzalige periode? Je kunt in ieder geval niet eeuwig met het hoofd in de wolken blijven leven. Het is op een bepaald moment een kwestie van stevig ploegen om iets op te bouwen wat echt standhoudt. Dat prille liefde zo vluchtig is, dat is precies de reden waarom het ook zo bijzonder is; omdat men stiekem heel goed beseft dat het vuur uiteindelijk dooft.”
Sorceress, het nieuwe album van Jess Williamson, is nu uit bij Mexican Summer. Koop de plaat hier.
