Met haar officiële debuut The Almanac maakte Neru Thee Fourth Fugee een van de meest avontuurlijke releases van 2020. De rapper, producer en zangeres uit Baltimore schakelt achteloos tussen inhoud en sfeer. Ze combineert op instinctieve wijze stijlen als neo-soul, psychedelica, boom bap, trap funk en ambient. “Ik heb mijn eigen genre gecreëerd. Je kunt veel van de geluiden direct herleiden naar mij.”
Tekst: Jasper Willems
Foto’s: Nygel Black
Het concept achter The Almanac spreekt voor zich. Een almanak bundelt op verschillende soorten data – van kosmische voorspellingen tot dienstregelingen van vervoer – over het komende jaar en tracht zo gebeurtenissen in de toekomst te beschrijven of te voorspellen. Kortom: de totaliteit van de mens, de planeet en het universum samengeperst tot handig zakformaat. Of, in Neru’s geval, tot album-formaat: “The Almanac belicht veel theorieën, gebeurtenissen van historische of astronomische aard. Ik hoop hiermee verschillende onderwerpen voor iedereen behapbaar te maken.”
“Ik voel me verwant met artiesten als André 3000 en Frank Ocean; ik wil albums maken die je over een langere periode moet luisteren om alles te kunnen verteren.”
Die missie volbrengt Neru op The Almanac met verve. Ze bespreekt een veelheid aan onderwerpen, maar het album vergt nauwelijks inspanning om naar te luisteren. Sterker nog: de zwaartekracht lijkt te zijn onttrokken uit deze muziek. Sommige tracks klinken als samensmeltingen van verschillende nummers, die samen een eigen leven zijn gaan leiden. Het past wederom bij het concept van een almanak: sommige soorten data zijn wiskundig of didactisch van aard, anderen weer associatief of allegorisch. De producties zijn warm, lichtvoetig en doorspekt met subtiele dialogen, geluidseffecten en samples. Kort door de bocht: het soort grensverleggende werk waar labels als Warp en Brainfeeder voor warmlopen.
Met haar 24 jaar is Angel Mooring onderdeel van een generatie waarin playlist-vriendelijke releases met louter singles hipper zijn dan de klassieke concept-gerichte albums. Maar volgens haar zelf valt The Almanac veel meer binnen de tweede categorie. “Ik vind het mooi om een zo compleet mogelijk verhaal te vertellen. Ik ben wat dat betreft best wel old school.” En inderdaad, alle elementen lijken op The Almanac met elkaar samen te hangen, te communiceren. Neru’s unieke samensmelting van bevlogen abstracties en overwogen kenniswerving voelt heel doelbewust.
Leuk feitje: de satirische illustratie op de hoes is een subtiele knipoog naar de Funkadelic-plaat Standing On The Verge Of Getting It On. “Funkadelic en George Clinton behoren tot mijn grootste inspiratiebronnen,” bevestigt Neru aan de telefoon. “Mijn vader was groot fan en die invloed is ook bij mij blijven hangen.” Enthousiast licht Neru de symboliek toe achter de verschillende tekeningen die Cassie Tucker voor The Almanac heeft gemaakt: “De kwaadaardige planten die de mensen vastgrijpen staan symbool voor het voedsel dat genetisch gemanipuleerd wordt. Het vliegtuig bovenin spuit chemtrails naar beneden. De journalist die ‘LIES’ spuwt vertegenwoordigt misinformatie, massamedia en propaganda. Een varken verkleed als politieagent schiet een zwarte koning neer met een ray gun, dat verwijst naar het aanhoudende politiegeweld en racisme.”
De illustratie vormt volgens Neru een belangrijk visueel verlengstuk voor een plaat waaraan ze vijf jaar lang heeft gesleuteld. Ze weegt samenzweringstheorieën als chemtrails hier net zo zwaar als historische feiten. “Ik probeer mensen simpelweg aan het denken te zetten, en om dat voor elkaar te krijgen moet je niets uitsluiten. We durven dat op dagelijkse basis voor mijn gevoel veel te weinig. Veel denkbeelden die ik op het album uit zijn niet zozeer dingen waar ik zelf in geloof. Maar ik vind het wél belangrijk om een zo’n breed mogelijk palet aan informatie en onderwerpen te presenteren. Wat de luisteraars daar uiteindelijk mee doen, dat is aan hen.”
Fases
Neru Thee Fourth Fugee woont in Baltimore, een stad die een divers netwerk van sterk individualistische hiphopscenes kent. In plaats van de gebruikelijke ‘Lil’’ te adopteren als voorvoegsel, gebruiken rappers ‘Lor‘, wat trouwer is aan het typische Baltimore-dialect. Toch is er tegenwoordig geen goed gedefinieerde ‘Baltimore sound’ meer: artiesten voelen zich aangemoedigd om zelf een achterban en identiteit te creëren. Zo ook Neru, die als tiener het platform Hippy Trippy Collective opricht, een hecht collectief van muzikanten, dichters, modeontwerpers en grafische vormgevers.
“Er is weinig sprake van eenheid in Baltimore, dus ik probeer bewustzijn te scheppen door zelf actief evenementen en bijeenkomsten te organiseren. Ik hou van mijn stad, we hebben hier veel talent rondlopen, maar soms heb ik het gevoel dat we zelf niet beseffen wat wij ermee kunnen bereiken. We hoeven elkaar niet in de weg te lopen: met grote aantallen staan we veel sterker in onze schoenen.”
Neru raakt geïnspireerd door artiesten als Mick Jenkins, Noname en Saba, artiesten die hun eigen activistische stempel wisten te drukken binnen hun thuisbasis. Ze beseft zelf goed dat haar eigen werk nog echt underground is en dat grote naamsbekendheid niet vanzelf ontstaat. “Ik wil alleen niets overhaast of geforceerd doen. Liever dat alles organisch op zijn plek valt. Het is logisch dat The Almanac zo langzaam tot stand kwam. In de eerste plaats ben ik independent. Ik voel me verwant met artiesten als André 3000 en Frank Ocean; ik wil albums maken die je over een langere periode moet luisteren om alles te kunnen verteren. Ik zou nooit ieder jaar een nieuwe plaat kunnen droppen en mijn luisteraars steeds bombarderen met nieuw werk. Ik bracht in 2014 de dubbel-EP Enlightenment Era (onder het pseudoniem Neru Isis, red.) uit en ik heb nog steeds het gevoel dat mensen die plaat niet helemaal begrijpen. De eerste helft is echt pure hiphop, terwijl de tweede helft meer mijn laid back neo soul-kant belicht.”
Als kind moest Neru van haar ouders in een kerkkoor zingen en ze verzette zich hier aanvankelijk tegen: “Mijn familie is heel gelovig. Ik wist dat ik zangtalent had, maar omdat het moest vond ik het geen leuke activiteit.” Basketbal was haar eerste passie, maar domme pech maakte vlug een einde aan die droom: binnen twee jaar tijd scheurde ze allebei haar kruisbanden. Dan maar weer terug naar muziek; aan het Baltimore City College om precies te zijn. “Ik begon mijn interesse voor muziek in die tijd steeds verder te verdiepen. Door veel theoretische kennis op te doen, had ik de juiste voedingsbodem om eigen werk uit te brengen.”
Neru onderging verscheidene creatieve fases, om uiteindelijk uit te komen bij Neru Thee Fourth Fugee. ‘Neru’ is Nieuw-Perzisch voor power, terwijl ‘Fugee’ natuurlijk een verwijzing is naar de invloedrijke nineties groep van Lauryn Hill, Pras en Wyclef Jean. Het ontstaan van haar artiestennaam komt echter uit een geheel andere bron; het is een zinsnede uit de Ab-Soul-track ‘Black Lip Bastard’. “Toen ik hem vertelde dat mijn naam was geïnspireerd door een van zijn nummers reageerde hij behoorlijk verrast!”
Organische flow
Neru is trots dat ze een plaat heeft gemaakt waarin iedereen zijn eigen ontdekkingskoers kan uitstippelen. Desalniettemin werd The Almanac aangewakkerd door een moeilijke persoonlijke fase in haar leven. “Ik zat rond die tijd in een nogal giftige relatie. Een aantal nummers op Enlightenment Era zijn ook door die periode geïnspireerd.
“Ik ben als artiest tot dusver altijd onafhankelijk gebleven en ik ben het gewend om veel zelf te doen. Dat betekent ook dat ik vaak op mezelf aangewezen was. Maar ik beschouw mezelf als een vrije denker, iemand die dat soort onderwerpen liefst vanuit een gedenkwaardig perspectief benadert.”
Neru’s inzichten en onderbuikgevoelens versterken elkaar op verrassende manieren op The Almanac. Openingsnummer ‘Doom’ zoekt al binnen de eerste frases twee uitersten op: ‘All my bitches kill for me like the Manson family / Similes and symbolism make the vision oh so vivid / You hear the peace in silence / Positive vibes / Fuck the violence’ “‘Doom’ beschrijft hoe bepaalde psychedelische drugs je zintuigen kunnen verruimen terwijl je beseft dat de wereld gaat eindigen”, licht Neru toe. “Alles op aarde bestaat uit atomen die om ons heen vibreren, en met psychedelische drugs kun je dat letterlijk waarnemen. Ik probeerde dat gevoel in een nummer vast te leggen.”
Ze vertelt dat ze eigenlijk iedere week weer duikt in specifieke interesses. “Ik had laatst bijvoorbeeld een diepe obsessie met melanine en hoe de pigmenten binnen ons lichaam precies functioneren. Ik onderzocht het effect van verschillende vormen van melanine. Ik probeer eigenlijk altijd net iets dieper te kijken: waarom is mijn huid eigenlijk donker? Het donkere pigment dient namelijk niet alleen voor bescherming tegen UV-straling van de zon.”
“Deze plaat is voor iedereen. We varen allemaal op hetzelfde schip, en we worden allemaal gecontroleerd door iets.”
The Almanac klinkt in feite als een soort muzikale variant op de bekende Expanding Brain Meme: de opwelling en het uitdijende rimpeleffect. ‘Apple Of Antagonism’ begint als een fraaie smachtende ballad, maar slaat halverwege om in een onderkoelde trapsong: ‘Can we start over, rewind time to when we were strangers?’ “Het is een liefdesliedje dat alle emotionele complexiteiten en stadia laat zien. Dat is ook de reden waarom het nummer zo drastisch van gedaante verandert: het begint met een pleidooi om bij elkaar te blijven, maar plots klinkt het afstandelijk. Het vat alle kanten van een relatie mooi samen.”
Het nummer eindigt vervolgens met acceptatie, want misschien had de relatie in een andere realiteit wel standgehouden. Zo onderzoekt elk nummer op The Almanac verschillende invalshoeken: alles heeft oorzaak en gevolg, alles heeft op een bepaalde manier invloed op elkaar. Een politiek systeem of armoede heeft effect op hoe mensen elkaar behandelen, wat mensen consumeren en in welke leefomstandigheden mensen bevinden. Neru: “‘Rxed xWxhite xBxlue (RWB)’ is geïnspireerd op de nog altijd aanwezige raciale onrechtvaardigheden in Amerika en de rest van de wereld, en dan vooral met betrekking tot politiegeweld en systematische onderdrukking.”
Muziek biedt voor Neru eindeloos veel mogelijkheden om de wereld te doorgronden. ‘Dessalines Dissemination’ flirt met Caribische ritmes die als spoken boven een tapijt van gelaagde stemmen zweven. De titel refereert naar politiek leider Jean-Jacques Dessalines, die in 1804 de Haïtianen door de eerste succesvolle revolutie van de slavenopstand loodste. ‘The Tzolkin (Writer’s Block)’ samplet een citaat van Alfred Hitchcock waarin hij vertelt geschokt te zijn dat mensen Psycho zo serieus namen en dat de film eigenlijk een grote grap was.
Neru: “Een track kan beginnen met mijn persoonlijke ervaringen, mijn observaties en mijn eigen fantasie. Daarna komt historische, intellectuele en filosofische kennis: theorie biedt voor mij een creatieve uitkomst.” ‘The Tzolkin (Writer’s Block)‘ zit boordevol meta-knipoogjes: het eerste couplet dwaalt af in een mumble-rap, terwijl Neru in het tweede gedeelte met het grootste gemak een stream-of-consciousness freestyle op de luisteraar afvuurt. ‘I wrote this shit on writer’s block’, pocht Neru vervolgens. Op sluwe en nonchalante wijze verzoent ze hier diepere inzichten met het machtsvertoon van een boast.
The Almanac is een cryptische luistertrip die op de meest onverwachte momenten de vierde wand breekt. Neru stoeit op het einde speels buiten de kaders van het ‘album als totaalconcept’ waaraan ze zich eerst vastklampte. De twee bonustracks ‘C-Spine’ en ‘Rouge’, samenwerkingen met respectievelijk Deetranada en Ill Camille, vormen samen een soort muzikale after credits-scène. “Ik wilde de luisteraar op het puntje van de stoel achterlaten met een voorproefje van hoe mijn volgende project gaat klinken.”
Dat lijkt misschien een beetje ontregelend, maar Neru wil hiermee juist transparantie scheppen en iets nalaten waar iedere luisteraar over verder kan denken. Kortom: een almanak met een onbevooroordeeld visioen voor de toekomst. “Deze plaat is voor iedereen. We varen allemaal op hetzelfde schip, en we worden allemaal gecontroleerd door iets. En niet iedereen is op dezelfde manier gehersenspoeld. Buzzwoorden als white privilege worden aan alle kanten ingezet om een bepaald superioriteitscomplex op te leggen. We consumeren uiteindelijk allemaal hetzelfde besmette eten, drinken hetzelfde vervuilde water en ademen dezelfde lucht in. Ik hoop met mijn muziek slechts een zweem van waarheid te bieden.”
Speciaal voor Front stelde Neru The Fourth Fugee een uitgebreide playlist samen, en die kun je hieronder beluisteren.
The Almanac kun je via Neru’s Bandcamp-pagina kopen.
