De eerste zonnestralen van de zojuist aangebroken lente raken de gezichten van Milena Eva en Thomas Sciarone, respectievelijk de zangeres en gitarist van postrockband GGGOLDDD, als ze op het terras van een koffiezaak in het centrum van Rotterdam vertellen over hun nieuwe album. Het album draagt de titel This Shame Should Not Be Mine en is eerder deze maand verschenen via Artoffact Records. Het is een persoonlijk document rond een traumatisch thema uit Eva’s jeugd, zoveel is duidelijk. Afgebeeld in een ridderharnas staat ze op de cover van de plaat. Ze straalt een bepaalde zelfverzekerdheid uit.
Tekst: Micha Zaat
Foto: Szilveszter Mako
“Het harnas symboliseert de verdedigingsmechanieken die je opbouwt nadat je seksueel bent misbruikt”, aldus Milena Eva. “Maar die mechanieken limiteren je ook om te bewegen, net zoals dat loeizware harnas.” Het is het centrale thema van de plaat: Eva is op 19-jarige leeftijd seksueel misbruikt en heeft dit lang stilgehouden. Totdat ook dat niet meer kon, het onleefbaar werd en ze er wel over moest gaan praten. “Lang voelde ik schaamte over wat me is overkomen. Nu is het tijd om het te openbaren en daarmee anderen hopelijk te inspireren om ook hulp te zoeken.”
Jaren hield Eva de demonen van het trauma buiten de deur door heel hard te werken, altijd bezig te zijn en geen vrije tijd over te houden. Toen de lockdown begon, stopte het werk en het touren met de band. Ineens was er veel vrije tijd, te veel. De demonen kwamen terug in de vorm van herbelevingen en een algeheel droevige stemming. Eva begon te schrijven, zoals ze vaker deed in tijden van mineur. Eerst schreef ze teksten voor zichzelf, maar al gauw groeiden de teksten uit tot de basis van een plaat. “Lang heb ik getwijfeld of ik het wel zo openbaar moest maken. Ik heb er immers zeventien jaar niet over gesproken en nu ga ik het ineens aan heel de wereld vertellen.” Toch besloot ze het te doen, niet in de laatste plaats vanwege de goede reacties die ze ontving na het optreden op de redux-editie van Roadburn 2020. “Na de Roadburn-show heb ik gelijk die maandag erop het Centrum Seksueel Geweld gebeld. Toen wist ik pas dat ik hulp nodig had.”
“Inmiddels wordt er gelukkig meer over gepraat, maar toen het mij overkwam bestond het gesprek rond dit onderwerp nog niet echt. Ik hoop dat ik voor mensen die muzikant kan zijn die het daar wél over heeft en zo anderen indirect kan helpen”, stelt Eva. “Dat was de reden om het uit te brengen. Als ik hiermee ook maar één persoon mee heb weten te helpen, ben ik al tevreden. Ik maak de muziek vanuit mijn eigen ervaring, maar doe het niet voor mezelf.”
“Het creatieve proces van onze band is vaak als een symbiose waarin de verhalen van Milena samenkomen met de muzikale ondersteuning vanuit de band”, vertelt Thomas Sciarone. Eva voegt toe: “Het gaat erg intuïtief. De plaat lijkt heel zwaar, maar het maakproces was eigenlijk best luchtig en ging vrij spontaan.” Een grote inspiratiebron voor de band is in die zin het album Third van Portishead. “Vooral omdat die plaat ook zo spontaan is maar tegelijkertijd doordacht voelt. Het is bijna als een totaalkunstwerk: het gaat alle kanten op maar het blijft toch coherent”, zegt Sciarone vol passie. Eva knikt instemmend. “We willen zo veel mogelijk facetten van mijn verhaal muzikaal vertalen, dus dat betekent dat het ook alle kanten op mag gaan.” De plaat eindigt daarom ook onverwacht hoopvol, stellen de twee: “Ik hoop dat ik mensen kan motiveren om hulp te zoeken voor hun trauma,” aldus Eva. “En dan misschien wel met name mannen, want te vaak lopen zij te lang met psychische problemen rond. Als iedereen eens een psycholoog zou bezoeken, zou de wereld een betere plek zijn,” concludeert ze.
This Shame Should Not Be Mine is niet alleen een intiem inkijkje in het verwerkingsproces van een seksueel trauma, maar ook een verhaal over onterechte schaamte en een oneerlijke verhouding tussen dader en slachtoffer. “Ik ben iemand die altijd alles goed wil doen, ik wil voor alles een tien halen. Als je zo denkt is er niks ergers dan wanneer er iemand over je grenzen gaat. Want ondanks dat je weet dat het niet je eigen schuld is, ga je wel zo denken en daar ligt nou net het probleem”, vertelt Eva. “Bovendien werd mij altijd verteld om niet alleen door het bos te fietsen, want dan zou iemand me in de struiken trekken. Niemand vertelde me dat verkrachting voornamelijk voorkomt in huiselijke situaties – door mensen die je doorgaans vertrouwt.”
“Ik denk dat die schaamte over wat jou is aangedaan een product is van een patriarchale neoliberale maatschappij, waar de verantwoordelijkheid altijd bij jezelf ligt en je absoluut niet mag falen”, richt Sciarone zich tot Eva. “We gaan ook met verslaafden om alsof het altijd hun eigen keuze is. Dat is gewoon niet hoe het is.”
GGGOLDDD is dit jaar een van de curatoren op het Roadburn Festival (21 tot 24 april) in Tilburg en zullen daar This Shame Should Not Be Mine ten gehore brengen. De plaat is hier te bestellen.