Ze is nog een beetje verward en verdwaald, bevindt zich nog in de allervroegste fase van haar carrière – dat weet ze – maar de toekomstdromen van Lena Hessels (19) zijn kraakhelder. Ze is vastberaden om een achtergrond vol punk en eigengereidheid te ontstijgen. Ze wil popmuziek maken, de wereld in de war brengen, en als het even meezit schopt ze het daarmee ooit tot headlinerstatus. “Hoe hilarisch zou dat zijn?”
Tekst: Ruben van Dijk
Foto’s: Nick Helderman
Het is moeilijk niet je ogen uit te kijken als je de Witte Villa in Wormer binnenwandelt. Ieder nisje van het vroegtwintigste-eeuwse pand is met planten en prullaria gevuld. De villa is zichtbaar in stand van voortdurende restauratie; er zijn plannen om de authentieke serre af te breken en vervolgens weer in ere te herstellen. Het oog valt op het hoge plafond in de woonkamer waar, naast de nodige ornamenten, ook een paar gapende gaten zijn te zien. “Dat wil m’n vader ook gaan dichten. Ik vind het juist mooi zo, maar m’n vader is een perfectionist. Althans, wat houtbewerking betreft…”
Ik ben op bezoek bij Lena Hessels, die voor we het interview officieel beginnen nog even een cd’tje opzet: Hawa van de Malinese koraspeler Djibril Diabaté (het neefje van Toumani Diabaté), hier opgenomen toen Hessels nog amper een jaar oud was, op de zolderkamer waar ze tegenwoordig haar eigen thuisstudio heeft. Het lijkt zelden stil te zijn in de villa. Al haar hele negentienjarige leven ziet Hessels muzikanten over de vloer komen: veel Malinese, Angolese en Ethiopische muzikanten zoals Diabaté dus, maar ook Sonic Youth’s Thurston Moore is een graag geziene gast. De aanstichter van al die levendigheid op het Zaanse platteland is vader Terrie Hessels, sinds ’79 een van de drijvende krachten achter ’s lands meest roemruchte undergroundcollectief, The Ex. Google ze maar.
Hoe meer je weet over haar achtergrond, hoe waarschijnlijker het lijkt dat Hessels eenzelfde toekomst in de underground tegemoet gaat. Sterker: veel van wat Hessels tot nog toe deed lijkt in dat straatje te passen. Ze speelt al sinds jonge leeftijd met The Ex mee (tot Addis Abeba aan toe), debuteert eind 2018 met Billow, een EP vol minimalistische avant-garde-liedjes, en neemt afgelopen zomer, samen met leden van onder anderen The Homesick en Lewsberg, deel aan het project The Industry van Canshaker Pi- en Personal Trainer-frontman Willem Smit. Zinderend hoogtepunt van het bijbehorende album is ‘Obsession’, waarop Hessels de longen uit haar lijf schreeuwt: “This is my confession!” Het is niet per se wie Lena Hessels wil zijn.
Op ontdekkingstocht
Gedurende het interview blijft Hessels herhalen dat alles wat ze doet een onderzoek naar zichzelf is. Een onderzoek dat officieel van start gaat met Billow, waarvoor ze zich in de zomer van 2018 een maand op zolder opsluit. “In de vierde van de middelbare school ging het niet zo lekker met mij. Depressie, burn-outs – zo had men het gelabeld. Ik wilde heel graag muziek maken, maar ik moest ook nog naar school, ik had m’n ouders’ wereld, m’n eigen wereld in m’n eigen hoofd, m’n vrienden… Die werelden botsten heel erg opeen en ik had geen ruimte voor wat ik zelf wilde. Toen heb ik tegen mezelf gezegd: je gaat zo snel mogelijk je fucking middelbare school af maken en daarna ga je jezelf de tijd gunnen om te doen wat je zo graag wilt. Geen smoesjes, geen gezeik. Je gaat het gewoon dóén.”
Het resultaat is een duistere EP, die in niets klinkt als de muziek waar Hessels zelf van houdt. “M’n hele zijn moest daarin, het moest eruit. Ik dacht ook: laat ik mezelf niet in een tweestrijd storten tussen wat ik wíl maken en wat er nu uitkomt; blijkbaar is wat er nu uitkomt belangrijk. En zodra het project uitkwam, was het ook meteen klaar. Hoofd leeg, en door. Toen begon de ontdekkingstocht: wat wil ik dan wel maken?”
In het jaar dat volgt is Hessels vaker onderweg dan thuis: aan het logeren bij Thurston in Londen, op reis, op ontdekkingstocht. “Reizen, bekijken, spelen, lezen, observeren, veel onderzoeken, veel concerten zien; wel schrijven, maar er nog niet voor gaan zitten om het ook op te nemen. Dat wilde ik pas doen als ik echt wist wat er aan de hand was.” In een flits is het weer zomer en krijgt Hessels een uitnodiging om mee naar Vlieland te gaan, waar Willem Smit op uitnodiging van Into The Great Wide Open in een week tijd een album opneemt met een scala aan bevriende muzikanten. Het is een eye opener.
“Het was de eerste keer dat ik mensen ontmoette van mijn leeftijd die net zoveel passie voor muziek hadden als ik, en dat vond ik fucking sick. Want ik kende helemaal niemand. Ik kende Willem niet eens. Mijn grootste angst was dat mensen het zagen als vakantie en de muziek een beetje zouden vergeten. Gewoon een beetje drinken en blowen. Maar het was echt: negen uur opstaan, tien uur iedereen in de studio, gaan, gaan, gaan, even in zee zwemmen, lunchen en weer gaan. Voor mij was dat super interessant om te zien: yes, er zijn mensen die net zo in elkaar steken als ik – ook al kwam de muziek niet heel erg overeen.”
‘Popmuziek’
Inmiddels liggen er drie singles op de plank, zes nummers in totaal, die voor het eerst écht reflecteren wat Hessels wil doen en hoe ze wil klinken. Het is popmuziek, want over een paar jaar is Hessels, als alles volgens plan verloopt, een popster van formaat; een headliner op de grote festivals. Ze durft het inmiddels hardop te zeggen.
“Ik was als twaalfjarige groot Taylor Swift-fan. Ik denk niet eens dat ik de muziek zo interessant vond, maar het fenomeen van een Taylor Swift was voor mij zo ráár, zo buitenaards.
“Ik wist al dat ik dit wilde maken sinds ik ontdekte dat popmuziek bestond. Het idee dat je iets met zóveel mensen kunt delen, dat je compleet jezelf kan geven en dat iedereen daar vervolgens iets anders mee doet, dat een liedje zó groot kan zijn, dat vind ik heel interessant.” Hessels geeft toe dat het vooral het idee van popmuziek is dat haar aanspreekt, meer dan de muziek zelf. “Ik was als twaalfjarige groot Taylor Swift-fan. Ik denk niet eens dat ik de muziek zo interessant vond, maar het fenomeen van een Taylor Swift was voor mij zo ráár, zo buitenaards. Ik ben in 2016 ook naar een show van haar geweest. Ik was 15 en niet echt meer fan, maar ik dacht: ik móét dit zien. Het was super vreemd, want in mijn hoofd bestaat zij niet écht; is ze, net als Beyoncé, een verzonnen figuur.”
Dat er ergens in de villa die een icoon van de Nederlandse underground is geworden meerdere posters van Taylor Swift aan de muur hingen was tot niet zo heel lang geleden “een heel groot geheim.” “Dat werd echt niet geaccepteerd, maar uiteindelijk dram je het er wel doorheen als twaalfjarig kind. Dan moeten je ouders het maar accepteren. Al was zij ook wel de enige die ik leuk vond, de enige die tot mijn bubbel was doorgedrongen. Ik ontdek namelijk, nu ik een vriend heb die best bekend is met popcultuur, dat ik zó weinig weet. Er zijn zo weinig dingen die ik ken. Ik weet wel wie Paal Nilssen-Love (een Noorse free jazz-drummer, red.) is, maar van de rest van de wereld weet ik niet zoveel.”
Of de ‘popmuziek’ zoals die in haar hoofd is wel echt bestaat, betwijfelt Hessels dan ook. “Daarvoor heb ik er gewoon veel te weinig ervaring mee gehad.” En de muziek zoals ze die nu maakt wordt ook nog altijd ingegeven door de tegendraadsheid die ze van huis uit heeft meegekregen. “Het was, en is, altijd mijn idee geweest om de hele wereld in de war te brengen, maar wel op het niveau waarop ik écht een groot bereik kan hebben.” Ze noemt Frank Ocean en FKA twigs als grote voorbeelden. “Dat is al vrij mainstream, maar als dat nou een keer écht out there zou zijn… Oh man. Ik zag FKA twigs in Carré laatst.” Ze slaakt een bewonderende zucht. “Dat is geniaal. Als ik ooit iets zou kunnen maken dat ook maar een klein beetje in de buurt komt qua show en beleving…”
Wat die totale verwarring betreft, komt het Hessels niet heel slecht uit dat alles dat ze tot nog toe deed behoorlijk in het indie/underground-straatje past. “Zo is het gelopen en ik vind het niet erg. Ik heb er wel zin in dat straks die singles uitkomen en de mensen die het horen denken: what the fuck?”
Dochter van
Hessels’ grote what the fuck-moment blijft overigens nog heel even uit. Ze speelde al op Noorderslag en had de release van de singles voor mei gepland, maar die planning ligt inmiddels weer overhoop. “Na Noorderslag ging ik even op vakantie, en ik dacht: fuck, ik ben er nog niet klaar voor om dit uit te brengen. Het is nog niet datgene dat het kán zijn en ik wil gewoon de sickste muziek maken die er op dit moment in mij zit” – en dus blijft ze nog een paar maanden schaven op d’r zolderkamer.
“Ik betrap mezelf er heel vaak op dat ik denk: wat ik wil, kan dat wel?
De druk is ook groot. Althans, zo heeft ze die zichzelf opgelegd. Het heeft alles te maken met de omgeving waarin ze opgroeide. Voortdurend komen er ervaren, professionele muzikanten over de vloer. En toch doet ze alles het liefst alleen. “Ik heb heel veel resources, heel veel mensen die net zo sterk met hun eigen creaties bezig zijn. Maar in die kringen voel ik me nog best een sukkel. Je bent altijd de ‘dochter van’, wat fucking kut is, en je bent altijd de jongste. Dan heb je toch het gevoel dat je jezelf moet bewijzen.”
“Overal is dat de eerste of de tweede zin: Lena Hessels, woont in Wormer, dochter van Terrie Hessels, The Ex, veel muzikanten in huis, blablabla. Dat is heel logisch, want dat is een hele goede omschrijving van wie ik ben, maar het ondermijnt wel een beetje wat ik doe.” Toch probeert ze zich er voorlopig nog niet aan te storen. “Wat heb ik op dit moment nu echt laten zien wat niks te maken heeft met mijn achtergrond? Op dit moment klopt het nog zo erg.”
Als we het over popmuziek hebben en de naam Billie Eilish valt, blijkt er nog een ander hardnekkig cliché te zijn waar Hessels maar al te graag aan wil ontsnappen. “Ugh, die chick. Ik heb echt zoveel mogelijk afstand proberen te houden, omdat ik al best vaak met haar wordt vergeleken – vooral met de nieuwe muziek die ik maak, maar ook met Billow raar genoeg. Zodra ik iets zie gaat het leven in m’n hoofd en heb je kans dat dat er ook weer uitkomt en ik heb geen interesse om iets te maken dat al bestaat.” Niet dat ze heel gek van de vergelijking opkijkt. Natuurlijk zijn er parallellen te vinden in het heldere stemgeluid, de duistere productie, de leeftijd… “Ik voel ook geen wrok. Ik kan me juist heel goed voorstellen dat het op elkaar zou kunnen gaan lijken en ik wil gewoon heel erg graag m’n eigen ding doen. Punt. Ik heb ook geen idee wie ze nou is, wat voor muziek ze nu eigenlijk maakt. Die afstand heb ik alvast genomen.”
Hessels wil uniek zijn; met een groot bereik iets geheel nieuws doen. De wereld in de war brengen. Hoe haalbaar is dat? “Ik betrap mezelf er heel vaak op dat ik denk: wat ik wil, kan dat wel? En dat weet je natuurlijk absoluut niet, maar ik heb wel het gevoel dat het zou kunnen. Dat is raar hé? Ik vind het ook best eng om dat te zeggen.”
Gelukkig heeft ze nog even. Een album ziet ze voor eind 2021, begin 2022 nog niet gebeuren. “Over twee jaar ben ik nog steeds aan het begin. Er zal super veel tijd overheen gaan – of ik moet opeens super viral gaan. Ik ben nog heel zoekende, heel verdwaald eigenlijk Het lijkt me heel chill als ik de komende paar jaar de tijd heb om mezelf te ontwikkelen, tot ik op het niveau ben dat ik dit kan doen op een manier waar ik zeker van ben.” Een voorbeeld: “Ik ben best wel een people pleaser van nature en ik ben super negatief. Als iemand schrijft ‘er zit heel veel potentie in’, dan denk ik: oh, ik ben gewoon nog niet goed genoeg. Zo lees ik dat. Andermans meningen en mijn opvattingen daarvan, dat zijn dingen waar ik aan moet gaan werken. Het moet me gewoon niks uitmaken wat andere mensen van me vinden.”
Be-all, end-all
Ze is perfectionistisch en vastberaden, maar die popsterrenstatus is geen be-all, end-all. Dat maakt ze graag duidelijk. “Ik wil gewoon fucking goede muziek maken en het lijkt me heel sick als ik mensen daarmee kan bereiken, dat ik daarmee kan spelen als onderzoeker. Dat is een heel hoog doel. Het gaat me niet om beroemd zijn, maar als je zo’n crowd hebt en daar zo’n interactie mee kan aangaan; dat moet zó interessant zijn. En ook fucking kut, en ook daarom geweldig. Ik zie het echt als een onderzoek.”
“Maar zolang ik bezig ben, ben ik overal tevreden mee. Het is niet dat ik alleen maar denk: dát moet het zijn. Het zou hilarisch zijn en het is wel echt wat ik wil, maar het is niet een manisch iets. Het is niet dat dat alles is en dat wat ik nu heb niet goed genoeg is. Ik haal hier ook al fucking veel plezier uit.”
Afgelopen zomer nam het videoteam op Vlieland al een livesessie op met Lena Hessels:
